BIOS ก็คือ Firmware ของตัว Mainboard ก็คือจะเป็น Software ระดับพื้นฐานที่ใช้ในการควบคุม Mainboard รวมไปถึงควบคุมอุปการณ์ต่างๆที่มันต่ออยู่กับ Mainboard ด้วยสิ่งที่ตัว BIOS สั่งสามารถทำได้อย่างแรกก็จะเป็นการปรับค่า Setting ต่างๆของตัว Mainboard การจ่ายไฟการเช็คอุปกรณ์ต่างๆที่เชื่อมอยู่กับตัว Mainboard รวมไปถึงสิ่งที่เราเรียกมา POST หรือว่า ( Power on self test ) Post ก็คือการตรวจสอบอุปรณ์ต่างๆว่าเรามีเพียงพอที่จะทำงานมั้ย Ram เสียบมั้ย Graphic card เสียบมั้ย CPU มีมั้ยถ้าเกิดตรวจสอบแล้วทุกอย่างดู OK ก็จะดัง Beep 1 ครั้ง แต่ว่าถ้าเกิดว่าบางอย่างขาดหายไป ก็จะดังหลาย Beep อันนี้ขึ้นอยู่กับตัว Mainboard ว่า เสียง Beep นั้น เป็น Code แบบไหนอาการคืออะไร
อันนี้ก็คือที่มาของเสียง Beep ที่ดังทุกครั้งเมื่อคุณเปิดเครื่องถ้าเกิดว่าเครื่องคุณเสียบลำโพง Mainboard ถ้าใครประกอบคอมพิวเตอร์เองก็จะคุ้นเคยเสียงนี้เป็นอย่างดีพอเวลาที่เรายัดอุปกรณืทุกอย่างปุ๊บ พอจะเปิด ก็คือ POST ผ่านรึเปล่า ถ้าเกิดว่าผ่านขั้นตอนต่อไปก็คือการ Boot เข้าสู่ระบบปฏิบัติการ ในสมัยก่อนหลังจากที่ Boot เข้าระบบปฏิบัติการแล้วตัวระบบปฏิบัติการยังต้องคุยกับ BIOS อย่างต่อเนื่องเพื่อที่จะทำการควบคุม Mouse และ Keyboard ผ่าน BIOS แต่ว่าคอมพิวเตอร์สมัยใหม่ระบบปฏิบัติการ สามารถที่จะควบคุมตัวเมาส์และคีย์บอร์ดได้โดยตรง ดังนั้นในสมัยใหม่หลังจาก Boot เข้าระบบปฏิบัติการแล้ว BIOS ก็จะไม่ทำงานก็จะเลิกทำงานไปเลย ก็คือจะเหมือนกับผู้ช่วยตัวเล็กๆที่มาช่วยในตอนแรกตอนที่มันกำลังลำบากอยู่เฉยๆนะครับ พอหาระบบปฏิบัติการเจอแล้วก็ส่งไม้ต่อให้กับระบบปฏิบัติการ BIOS เองก็ไปพัก
ถ้าไม่มี BIOS
แล้วแบบนี้ไม่ต้องมี BIOS ก็ได้มั้งถ้ามันจะทำงานน้อยขนาดนี้อันนี้อยากจะให้ลองนึงถึง Case ว่าเวลาเราซื้อคอมมาซื้อ Hardware มาเราไม่มีระบบปฏิบัติการ ถ้าเกิดว่าไม่มีตัว BIOS เราก็จะไม่สามารถควบคุม Mainboard ได้อันนี้คือกรณีแรก อย่างที่สองมันเป็๋นสาเหตุทางประวิติศาตร์ เพราะว่าจากสมัยก่อน BIOS เป็นวิธีเดียวที่คุณจะสามารถควบคุม Setting ของตัว Mainboard ได้ แล้ว Mainboard ที่ละยี่ห้อก็มีวิธีการควบคุมที่แตกต่างกันแต่ละยี่ห้อมี BIOS ของตัวเองทั้งหมดอันนี้ระบบปฏิบัติการไม่สามารถที่จะเข้ามาปรับได้ดังนั้น มันก็เลยจำเป็นว่าจะต้องมีและก็ทำกันมาจนถึงปัจจุบัน เดียวนี้ Technology มันพัฒนาไปไกลมากขึ้นเราสามารถที่จะเซ็ตค่าต่างๆของตัว Mainboard ได้ผ่านตัวระบบปฏิบัติการได้แล้วแต่ว่า Technology นี้ก็ไม่ใช่ BIOS มันเป็นตัวต่อมาของ BIOS ก็คือ
UEFI ( Unified Extensible Firmware Interface )
UEFI ( Unified Extensible Firmware Interface ) ซึ่งถือว่ามาแทน BIOS ดังนั้น คอมพิวเตอร์สมัยนี้ไม่มีใครใช้ BIOS อีกแล้วนะครับตอนนี้มีแต่ UEFI เป็นมาตรฐานใหม่ที่มาทำหน้าที่เดียวกับ BIOS แน่นอนว่าตัวใหม่มาเนี้ยมันต้องทำหน้าที่ได้ดีกว่าตัวเดิมแน่นอน BIOS ใช้กันมาตั้งนานในยุค 80 คือมันเก่าและมันแก้ไขยากมาก UEFI เป็นมาตรฐานใหม่ที่เขียนขึ้นมาใหม่แต่ว่าสามารถที่จะเข้ากับได้กับ BIOS ก็คือใช้แบบเก่าก็ได้และก็มี Feature ใหม่ๆขึ้นมาเยอะมากที่เห็นได้ชัดสำหรับ User อย่างเราก็คือ Graphic Interface มันสวยขึ้นแล้วก็มันใช้เมาส์ได้ Feature ของ UEFI มันดีกว่าตัว BIOS มากแต่ว่าตัวเราที่เป็น User อาจจะเห็นไม่ค่อยเยอะเท่าไหร่แต่ว่าที่เห็นได้ชัด Graphic มันสวย Setting ทำได้ง่ายมากๆเดียวนี้ Over Clock กดสองคลิกก็ได้แล้ว Feature เด็ดๆ ที่ทำมาสำหรับคนที่ใช้งานหนักๆเป็น Power User ก็คือการ Boot ผ่าน Network BIOS แต่ก่อนมันต่อ Network ไม่ได้นะครับ UEFI สามารถที่จะต่อ Network ได้และสามารถที่จะ Boot ผ่าน Drive ที่เป็น Network ได้อะไรมันก็ง่ายขึ้น มีลูกเล่นหลายระดับที่เราจะสามารถเขียนโปรแกรมให้มันทำอะไรที่มันมากกว่าตัว BIOS ปกติได้
แต่สุดท้ายแล้วถึงมันจะคือ UEFI แต่ว่าเราก็เรียกมันว่า BIOS อยู่ดี และนี้ก็คือ BIOS/UEFI คืออะไร
เพิ่มเติม
Hardware ทุกอย่างบนโลกใบนี้มันไม่มีอะไรที่มันเสียบแล้วใช้ได้เลยมันจะต้องมีใครไปทำอะไรสักอย่างก่อนมันถึงจะใช้ได้ Hardware ในสมัยก่อนยี่ห้อใครยี่ห้อมันก็คือจะมี Firmware วิธีการควบคุม ยี่ห้อนี้กับยี่ห้อนี้ ควบคุมไม่เหมือนกันถึงแม้ว่าจะเป็น Hardware ชนิดเดียวกันอย่างเช่น Mouse หรือ Keyboard แล้ว Hardware ทุกตัวก็จะมากับ Firmware แล้วก็ Driver ของตัวเอง ถ้าเกิดว่าไปใช้ของคนอื่นก็บังคับไม่ได้เพราะว่ากันคุยกันไม่รู้เรื่อง BIOS ก็เลยเป็นปราการด่านแรกที่จะพยายามคุยกับ Hardware ทุกชิ้นให้รู้เรื่องว่า ยี่ห้ออะไรควบคุมยังไง
พอคุยกันรู้เรื่องเช็คแล้วทุกอย่างว่าใช้ได้ทุกอย่างพร้อมแล้วถึงจะส่งไม้ให้กับระบบปฏิบัติการเพราะว่าถ้าเกิดว่าไม่เช็คก่อนส่งไปให้ระบบปฏิบัติการมันก็จะ Error มันก็ไม่รู้เรื่องอยู่ดี แต่เดียวนี้มันมีมารตฐานไปซะทุกอย่างมาตรฐานคือ ถ้าเกิดว่าคุณเป็น Hardware ประเภทเดียวกัน สมมุติเป็น Keyboard ก็จะมีภาษาๆนึงที่คุยกับ Keyboard ยี่ห้อไหนก็ต้องรู้เรื่องนี้คือความเป็นมารตฐานถ้าเกิดว่า Hardware ทุกชนิดคุยกันด้วยภาษามาตรฐานมันก็จะลดเรื่องของการที่จะต้องมี Firmware
แล้วก็ Driver เป็นของตัวเองเพราะว่าทุกคนคุยกันรู้เรื่องแล้วอันนี้ไม่ใช่แค่อุปกรณ์ที่เอามาเสียบกับ Mainboard ที่ Mouse , Keyboard , RAM รวมถึงตัว Mainboard เองด้วยก็ BIOS สมัยก่อนก็ BIOS ใคร BIOS มันคุม Board ยี่ห้อใครยี่ห้อมันพอเปลี่ยนมาเป็น UEFI แล้วเนี้ยทุกคนควบคุมด้วยภาษาเดียวกันแต่ผู้ผลิต Mainboard แต่ละ ยี่ห้อสามารถที่จะเขียน Feature หรือ Pugin บน UEFI ให้สามารถควบคุม Mainboard เป็นกรณีพิเศษได้แต่ว่า Function พื้นฐานเช่นการจ่ายไฟหรืออะไรต่างๆทุกอย่างก็เป็นมาตรฐานหมดแล้ว